Waterschappen zorgen voor veilig, voldoende en schoon water. Die kerntaken vullen we op zo’n manier in dat we tegelijkertijd een bijdrage leveren aan maatschappelijke uitdagingen. Om ook in de toekomst een robuust en klimaatbestendig watersysteem te hebben, is het belangrijk dat wij onze verantwoordelijkheid nemen en hieraan bijdragen.
Waarom waterschappen hun infrastructuur verduurzamen
We staan in Nederland voor grote opgaven. Denk aan de uitdagingen die de klimaatverandering met zich meebrengt. Ook staan we midden in de energietransitie, willen we onze economie circulair maken en zorgen voor banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Stuk voor stuk grote en wezenlijke vraagstukken, waarvoor alle zeilen moeten worden bijgezet en alle middelen maximaal moeten worden ingezet. De innovatiekracht van onze economie is een belangrijke bron van slimme en blijvende oplossingen en van werkgelegenheid. Via het eigen handelen willen we als waterschappen onze bijdrage leveren aan oplossingen voor deze maatschappelijke vraagstukken en bijbehorende transities.
Als waterschappen kunnen we op termijn ons werk niet meer doen als de transitie naar een duurzame en circulaire economie stokt. We hebben veel materialen nodig om dijken, gemalen en zuiveringsinstallaties te bouwen en onderhouden. Die materialen worden duurder en schaarser.
In het streven naar een klimaatneutrale en circulaire toekomst spelen de waterschappen een cruciale rol. De gezamenlijke ambities van de waterschappen zijn helder: in 2030 moeten alle nieuwe waterschapsprojecten klimaatneutraal en circulair worden gerealiseerd.
Daarom sturen de waterschappen aan op het klimaatneutraal en circulair werken in infraprojecten. Daarbij staat de reductie van emissies en het verminderen van de (milieu)impact van de gebruikte materialen voorop.
Hoe verduurzamen waterschappen hun infrastructuur?
In 2023 zijn de waterschappen het Klimaatneutraal Circulair Assetmanagement en Opdrachtgeverschap (KCAO)-traject gestart om de duurzaamheidsambities naar concrete handelingsperspectieven te vertalen voor de waterschapswerken. Bij dit leer- en ontwikkeltraject werkten meer dan 100 waterschapscollega’s samen met ingenieursbureaus aan de vertaling van de landelijke duurzaamheidsambities naar concrete maatregelen en oplossingsrichtingen. Concreet zijn daarbij producten opgeleverd waarmee een volgende stap kan worden gezet richting klimaatneutraal en circulair assetmanagement voor de volgende voor de waterschappen belangrijke objecten:
- Waterkeringen
- Rioolwaterzuiveringen
- Gemalen
- Oeverconstructies
- Transportleidingen
In 2024 is vervolg gegeven aan het KCAO-traject met het ‘Leernetwerk KCAO’. Het leernetwerk bestaat uit de volgende vier leerkringen:
Binnen de leerkringen wordt aan de hand van concrete cases gewerkt om de ambities voor Klimaat en Circulaire economie zo concreet mogelijk te maken in het assetmanagement en projectopdrachten.
Het doel van het KCAO-traject is om waterschappers en de partijen waarmee zij samenwerken overzicht en duidelijkheid te geven over de wijze waarop assetmanagement en opdrachtgeverschap het best op een klimaatneutrale en circulaire manier wordt uitgevoerd. Dat maakt duurzaam werken in de praktijk een stuk duidelijker en eenvoudiger.
Aan de slag met...
Vanuit het leernetwerk KCAO zijn/ worden dit jaar drie concrete producten opgeleverd:
- Een tool waarmee waterschappen duurzaamheid en circulariteit kunnen meegeven in interne projectopdrachten.
- Poster “Duurzaam Assetmanagement” die beschrijft op welke manier de ambities voor klimaat en circulaire economie stapsgewijs kunnen worden meegenomen binnen het assetmanagement van de waterschappen.
- Een Starter Kit Materialenpaspoorten waarmee waterschappen concreet aan de slag kunnen met het uitvragen en inrichten van een materialenpaspoort.
Hieronder volgt een beschrijving per leerkring met doorverwijzingen naar relevante informatie.
Werkomgeving KCAO
In de wegwijzer zijn doorverwijzingen naar de ‘Werkomgeving KCAO’ opgenomen. Dit is een afgesloten werkomgeving uitsluitend toegankelijk voor waterschappen. Bent u werkzaam bij een waterschap, dan kunt u toegang vragen tot de ‘Werkomgeving KCAO’. In de werkomgeving is meer informatie beschikbaar met betrekking tot de drie objecten met bijbehorende waterschapsassets, monitoring en ‘leernetwerk KCAO’.
Toegang voor de ‘Werkomgeving KCAO’ kan per mail worden aangevraagd bij de contactpersonen.
Contactpersonen
Henkjan van Meer - Beleidsadviseur Duurzaam opdrachtgeverschap, Unie van Waterschappen
Bas Nanninga - Beleidsadviseur Circulaire economie, Unie van Waterschappen
Zie ook
- Samenwerkingsafspraken
- Strategie Duurzaam Opdrachtgeverschap Waterschappen
- Klimaatneutrale waterschappen in 2035
- Circulaire waterschappen in 2050
- Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB)
- Nationale Aanpak Biobased Bouwen
