Stand van zaken transitiepad Weg-, Dijk- en Spoormaterieel medio 2022

De eerste helft van 2022 zijn we druk bezig geweest met het opstellen van de roadmap. Daarbij hebben we gezocht naar een proces dat past bij het beeld van alle marktpartijen en stakeholders. Waar we begonnen met een roadmap die specifiek bedoeld was voor RWS, ligt er nu een sectorbrede routekaart.

Vanuit het programma Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB) is het initiatief genomen om een werkgroep Transitiepaden in te stellen. In die samenstelling hebben we samengewerkt aan de doorontwikkeling van de roadmap en de integratie met andere transitiepaden. In deze werkterreinen wordt namelijk vaak hetzelfde materiaal gebruikt. Denk aan de transitiepaden Kustlijnzorg en Vaargeulonderhoud, Energie, Spoor en Woning- en Utiliteitsbouw. 

Contracteisen
Het gemeenschappelijk concept bestaat uit een stramien met minimum contracteisen voor emissie van het materieel in verschillende vermogenscategorieën. Die eisen worden in de loop van de tijd steeds strenger. Daarin hebben we verschillende niveaus:

• Het minimumniveau. Dat gaat de basis vormen voor de BBL-eisen. Deze eisen zullen gelden als de overheid de vergunning verleent.
• Het basisniveau. Dit zijn de eisen die de overheid gaat hanteren in de eigen aanbestedingen. Deze eisen worden in het hele projectportfolio toegepast.
• Ambitieniveau. Dit zijn de eisen die de overheid in aanbestedingen meegeeft in een aantal koploperprojecten.

Met deze 3-slag is een stelsel ontwikkeld dat de basis vormt voor onze contractteringssystematiek de komende jaren.

De volgende stap ligt in de formele besluitvorming over de roadmap. Dat willen we voor het einde van het jaar rond hebben. Daarnaast is het natuurlijk de bedoeling dat die minimumeisen daadwerkelijk worden uitgerold in de projecten en in de standaardcontractteksten worden opgenomen.

Lees ook de informatie over de Inkoopstrategie gunningscriteria  van het transitiepad Weg-, Dijk- en Spoormaterieel.

Optimaliseren grond- en materiaalstromen

Een onderdeel van het transitiepad Weg-, Dijk- en Spoormaterieel is de optimalisatie van grond- en materiaalstromen. In de eerste versie van de roadmap van WDSM ligt het accent op zero-emissie bouwmaterieel. Maar we halen grotere impact als we ook kijken naar onze materiaalstromen. Het is niet of óf, het is en én! Daarom moeten we ons systeem zo gaan inrichten dat er een goede afweging komt tussen zero-emissie en het behouden van de waarde van grond en materialen.

Trias Logistica
Nu ligt de focus nog op het minimaliseren van het vervoer. In de huidige inkoopcriteria wordt het beloond om zo weinig mogelijk kilometers te rijden. Maar stel dat we grond bijvoorbeeld naar veenweidegebieden brengen, dan kan het daar gedurende een lange periode de emissie van broeikasgassen terugbrengen. Op deze manier bereiken we broeikasgas-reductie bovenop de inzet van emissieloos materieel.

Pilotprojecten
Om te kijken waar de kansen liggen om de waarde van grond te behouden, zijn we begonnen met een verkenning van grondstromen en sediment. Samen is dat 50% van de materiaalstromen binnen Rijkswaterstaat. Met een impactanalyse van projecten kijken we naar de verschillende manieren van werken, waar we de grootste reducties zien en welke scenario’s daar uit voortkomen. Maar ook hoe die impact is te verzilveren. En wat die impact betekent voor de minimale eisen, de EMVI-eisen en de ruimte die nodig is binnen de scope van een project. Daarmee willen we nu de discussie openen: hoe gaan we waarden van grond in de toekomst optimaal benutten?

Beoordelingssystematiek
Samen met het Transitiepad Kustlijnzorg en Vaargeulonderhoud werken we toe naar een beoordelingssystematiek die we kunnen gebruiken in onze inkoopstrategie. Waarin zowel het effect op klimaat als het circulair omgaan met grond en materialen  goed integraal gewogen worden. Zo kunnen we projecten belonen die in totaal zorgen voor de grootste broeikasgas- en NOₓ-reductie. Eind dit jaar verwachten we een eerste aanzet tot een beoordelingssystematiek te delen.